2015 Paris İklim Anlaşması, küresel sıcaklık artışını 1,5°C’nin altında tutmayı hedefliyor. Ancak bu hedef, yıllık sıcaklık dalgalanmaları yerine uzun vadeli ortalamalara göre değerlendiriliyor. 2024 yılı boyunca sıcaklıklar 1,6°C seviyelerine kadar ulaştı, bu da bilim insanlarının gelecekte bu seviyenin kalıcı hale gelebileceğini öngörmesine neden oldu.
İKİ BAĞIMSIZ ARAŞTIRMADA AYNI UYARI
Avrupa ve Kanada’da yapılan iki bağımsız çalışma, Dünya’nın artık 1,5°C sınırının kalıcı olarak aşılmakta olduğunu gösterdi.
- Avrupa çalışması, geçmiş sıcaklık eğilimlerine bakarak, bir yıl 1,5°C eşiğini geçtiğinde, önümüzdeki 20 yıl boyunca bu sıcaklığın korunacağını öne sürdü.
- Kanada çalışması ise 12 ay üst üste 1,5°C’nin üzerinde sıcaklık kaydedilmesi halinde, bunun uzun vadeli bir eğilime işaret ettiğini ortaya koydu.
Her iki çalışma da karbon emisyonlarının hemen azaltılmasının bile Dünya’nın bu eşiği aşmasını engelleyemeyeceğini gösteriyor.
İNSANLIK YANLIŞ YÖNE GİDİYOR
Bilim insanları onlarca yıldır fosil yakıt kullanımının karbon salınımını artırarak gezegeni ısıttığını söylüyor. Ancak insanlık karbon salınımını azaltmak yerine artırdı. 1990’dan bu yana küresel karbon emisyonları %50 oranında arttı.
Araştırmalar, küresel ısınmayı durdurmak için karbon salınımının net sıfıra ulaşması gerektiğini gösteriyor. Ancak bu bile bazı bölgelerde ısınmanın yüzyıllarca devam etmesini engelleyemeyecek.
İKLİM KRİZİNİN ETKİLERİ GİDEREK ARTIYOR
Dünya genelinde iklim değişikliğinin etkileri giderek daha yıkıcı hale geliyor.
- Okyanuslar ısınıyor, deniz seviyeleri yükseliyor ve kıyı bölgelerini tehdit ediyor.
- Orman yangınları ve aşırı hava olayları artıyor.
- Büyük ekosistemler, özellikle mercan resifleri, geri dönüşü olmayan hasarlar görüyor.
Bu durum, gelecek nesiller için daha zorlu bir yaşam anlamına geliyor.
KÜRESEL MÜCADELE ŞART
Olumsuz tabloya rağmen, yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiş hız kazanıyor. Dünya genelinde fosil yakıt kullanımı azalıyor ve sanayideki karbon salımı yeni teknolojiler sayesinde yavaşlıyor. Ancak bilim insanlarına göre, çok daha büyük ve hızlı bir dönüşüme ihtiyaç var.
Eğer Dünya 1,5°C sınırını geçtiyse, gezegeni soğutmak için yalnızca sıfır emisyon değil, karbon emisyonlarını negatif hale getirmek gerekecek. Bu da atmosferden daha fazla karbonun çekilmesini zorunlu kılıyor.
